ในโลกธุรกิจ การมีรายได้จำนวนมากไม่ได้หมายความว่าบริษัทจะมี “เงินสด” ใช้จ่ายได้อย่างคล่องตัวเสมอไป หนึ่งในตัวชี้วัดที่ใช้ประเมินสภาพคล่องในระยะสั้นได้ดีที่สุดคือ Operating Cash Flow (OCF) หรือกระแสเงินสดจากการดำเนินงาน ซึ่งแสดงให้เห็นว่าองค์กรมีเงินหมุนเวียนจากกิจกรรมหลักเพียงพอหรือไม่

Operating Cash Flow คืออะไร

Operating Cash Flow คือกระแสเงินสดสุทธิที่ธุรกิจได้รับจากการดำเนินงานหลัก เช่น การขายสินค้า การให้บริการ หรือกิจกรรมที่สร้างรายได้โดยตรง ไม่รวมถึงรายรับจากการลงทุนหรือการกู้ยืม OCF เป็นองค์ประกอบหนึ่งของงบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement) และถือเป็นหัวใจสำคัญที่สะท้อนสุขภาพทางการเงินในระยะสั้นของกิจการ

สูตรคำนวณพื้นฐาน

การคำนวณ OCF สามารถทำได้ 2 วิธีหลัก คือ:

1. วิธีทางตรง (Direct Method)

นำรายรับจริงจากลูกค้าหักด้วยรายจ่ายจริง เช่น ค่าจ้าง ค่าวัตถุดิบ ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ

2. วิธีทางอ้อม (Indirect Method)

ปรับกำไรสุทธิ (Net Income) โดยบวกกลับรายการที่ไม่ใช่เงินสด เช่น ค่าเสื่อมราคา และปรับเปลี่ยนรายการที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสินทรัพย์และหนี้สินหมุนเวียน

ตัวอย่าง (วิธีทางอ้อม):

Operating Cash Flow = กำไรสุทธิ

                    + ค่าเสื่อมราคา/ค่าตัดจำหน่าย

                    ± การเปลี่ยนแปลงของสินทรัพย์/หนี้สินหมุนเวียน

ทำไม OCF ถึงสำคัญ

1. วัดสภาพคล่องที่แท้จริง

บริษัทที่มีกำไร แต่ OCF ติดลบ อาจมีปัญหาในการจ่ายเงินเดือน พนักงาน หรือชำระหนี้ในระยะสั้นได้

2. เป็นสัญญาณเตือนการเงิน

การมี OCF ลดลงต่อเนื่องอาจสะท้อนถึงยอดขายที่ชะลอตัว หรือการบริหารจัดการเงินทุนหมุนเวียนที่ไม่มีประสิทธิภาพ

3. ใช้ประเมินความสามารถในการเติบโต

หากธุรกิจสามารถสร้าง OCF ที่แข็งแรงอย่างสม่ำเสมอ จะสามารถใช้เงินสดนั้นลงทุน ขยายธุรกิจ หรือจ่ายเงินปันผลได้ โดยไม่ต้องพึ่งพาการกู้ยืม

4. เป็นเกณฑ์ตัดสินใจของนักลงทุน

นักลงทุนมักมอง OCF ควบคู่กับ Net Income เพื่อดูว่ากำไรที่บริษัทประกาศออกมานั้น “จับต้องได้” หรือเป็นเพียงตัวเลขบัญชี

ความสัมพันธ์กับงบการเงินอื่น

• งบกำไรขาดทุน: แสดงกำไร (รายได้ – ค่าใช้จ่าย)
• งบดุล: แสดงสถานะสินทรัพย์และหนี้สิน
• งบกระแสเงินสด: แสดงการเคลื่อนไหวของ “เงินสดจริง” โดย OCF เป็นหัวข้อแรกที่บอกว่าบริษัทมีเงินเหลือจากการดำเนินธุรกิจมากน้อยเพียงใด

สรุป

Operating Cash Flow คือดัชนีสำคัญที่บอกว่า “ธุรกิจมีกระแสเงินสดจากกิจกรรมหลักเพียงพอหรือไม่” เป็นเครื่องมือวัดความคล่องตัวในระยะสั้น และช่วยให้ผู้บริหาร นักลงทุน และผู้เกี่ยวข้องสามารถวางแผนและตัดสินใจทางการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นการลงทุน ขยายธุรกิจ หรือรับมือกับวิกฤตทางการเงินในอนาคต

สามารถเข้าไปดูบทความอื่นๆ ได้ที่: https://rdbi.co.th/blog/

ปรึกษาหรือสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

เพจ: http://bit.ly/rdbipage

Facebook: https://www.facebook.com/RandDBI/

Line OA: @rdbi

Tel: 02-681-9700

อีเมล์: sales@rdbi.co.th🌟