ในยุคที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การ Disrupt ไม่ใช่ตัวเลือกอีกต่อไป แต่เป็นสิ่งที่ต้องทำเพื่อที่ธุรกิจจะสามารถปรับตัวและคงอยู่ต่อไปได้
Disruption คืออะไร?
Disruption คือการสร้างการเปลี่ยนแปลงที่สามารถแทรกซึมเข้าสู่ตลาด หรืออุตสาหกรรมที่มีอยู่แล้ว โดยทำลายการดำเนินงานเดิม ๆ และสร้างการเปลี่ยนแปลงที่เหนือกว่าระบบเก่า ตัวอย่างที่เด่นชัดที่สุดคือ Uber ที่เข้ามาทำลายตลาดแท็กซี่แบบดั้งเดิม หรือ Netflix ที่เปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมการรับชมภาพยนตร์และโทรทัศน์ หรือถ้าหากเปรียบเทียบในไทยก็คือการมาถึงของการขายช่องทางออนไลน์อย่าง Shopee ที่เข้ามาเปลี่ยนแปลงวิธีการซื้อสินค้าจากตลาดเดิมๆในไทย
ทำไม Disruption ถึงสำคัญ?
การ disrupt เป็นแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้เกิดนวัตกรรมและพัฒนาไปข้างหน้า เมื่อเกิดการ disrupt ขึ้น จะช่วยให้เกิดการพัฒนาทางเทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยบางครั้งอาจเป็นการทำให้ธุรกิจเก่าล้มหายไป แต่ก็ทำให้ธุรกิจใหม่ๆ เกิดขึ้นและสร้างความสะดวกสบายให้กับผู้บริโภคมากขึ้น
ลักษณะของ Disruptive Innovation
- ไม่ใช่การพัฒนาในแบบเดิม: Disruption ไม่ได้เป็นแค่การปรับปรุงสิ่งที่มีอยู่แล้ว แต่เป็นการนำเสนอวิธีการใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน
- เปลี่ยนแปลงวิธีการทำธุรกิจ: เช่น การใช้แพลตฟอร์มออนไลน์เพื่อเชื่อมโยงผู้บริโภคกับบริการต่างๆ
- สร้างมูลค่าใหม่: โดยการปรับเปลี่ยนมุมมองในการสร้างมูลค่าของสินค้าหรือบริการ เช่น การลดต้นทุนหรือการเพิ่มประสิทธิภาพ
ตัวอย่างของ Disruptive Innovation ที่เกิดขึ้นในไทยด้านต่างๆ
1. E-Commerce และการเปลี่ยนแปลงค้าปลีกไทย
ตัวอย่าง: Shopee, Lazada, JD Central
ผลกระทบ:
- เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการซื้อสินค้าของผู้บริโภคจากการซื้อของที่ห้างสรรพสินค้า มาเป็นการซื้อของออนไลน์
- ธุรกิจค้าปลีกแบบดั้งเดิม เช่น ห้างสรรพสินค้า และร้านค้าที่ไม่มีช่องทางออนไลน์ ต้องปรับตัว หรือบางรายต้องปิดกิจการ
- การแข่งขันสูงขึ้นจากการเข้ามาของแพลตฟอร์มต่างประเทศ
2. FinTech และ Mobile Banking
ตัวอย่าง: SCB EASY, K PLUS, TrueMoney Wallet, Rabbit LINE Pay
ผลกระทบ:
- ลดการใช้เงินสด คนหันมาใช้ e-Wallet และแอปพลิเคชันธนาคารมากขึ้น
- สาขาธนาคารลดลง และปรับตัวไปสู่การให้บริการทางดิจิทัล
- ระบบสินเชื่อและการกู้เงินเริ่มมีแพลตฟอร์มใหม่ที่ไม่ต้องพึ่งพาธนาคาร เช่น Peer-to-Peer Lending
3. การเดินทางและบริการขนส่ง
ตัวอย่าง: Grab, LINE MAN, Robinhood
ผลกระทบ:
- การเรียกรถผ่านแอปพลิเคชันเข้ามาแทนที่แท็กซี่แบบเดิม
- ธุรกิจเดลิเวอรีอาหารเติบโตอย่างก้าวกระโดด ทำให้ร้านอาหารต้องเข้าสู่แพลตฟอร์มเหล่านี้
- ส่งผลกระทบต่อธุรกิจขนส่งดั้งเดิม เช่น มอเตอร์ไซค์รับจ้าง หรือการส่งพัสดุที่เน้นบริการแบบออฟไลน์
4. แพลตฟอร์มการท่องเที่ยวและที่พัก
ตัวอย่าง: Airbnb, Agoda, Traveloka
ผลกระทบ:
- นักท่องเที่ยวสามารถเลือกที่พักจากบุคคลทั่วไป แทนที่จะจองโรงแรมแบบเดิม
- โรงแรมต้องปรับกลยุทธ์ เช่น ลดราคา หรือเพิ่มโปรโมชั่นเพื่อแข่งขัน
- เพิ่มโอกาสให้คนทั่วไปปล่อยเช่าที่พักได้ง่ายขึ้น
5. อุตสาหกรรมสื่อและบันเทิง
ตัวอย่าง: Netflix, YouTube, TikTok, Disney+ Hotstar
ผลกระทบ:
- คนดูโทรทัศน์แบบดั้งเดิมลดลง หันมาใช้แพลตฟอร์มสตรีมมิ่งแทน
- ธุรกิจเคเบิลทีวีและโฆษณาแบบดั้งเดิมได้รับผลกระทบอย่างมาก
- ศิลปินและครีเอเตอร์สามารถสร้างเนื้อหาเอง และมีช่องทางหารายได้จากแพลตฟอร์มดิจิทัล
6. อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม
ตัวอย่าง: Cloud Kitchen, AI Café, เครื่องชงกาแฟอัตโนมัติ
ผลกระทบ:
- Cloud Kitchen (ครัวกลางที่ไม่มีหน้าร้าน) ทำให้ธุรกิจร้านอาหารไม่ต้องเช่าพื้นที่แพง ๆ
- หุ่นยนต์และ AI ถูกนำมาใช้ในการชงกาแฟและทำอาหาร ลดการพึ่งพาพนักงาน
- ระบบสั่งอาหารผ่าน QR Code และ POS อัตโนมัติ ลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพ
7. การศึกษาออนไลน์ (EdTech)
ตัวอย่าง: SkillLane, Coursera, Thai MOOC
ผลกระทบ:
- การเรียนรู้ไม่จำกัดอยู่แค่ในห้องเรียนอีกต่อไป
- คนสามารถเรียนที่ไหนก็ได้
การ Disrupt กับองค์กร
ในมุมมองขององค์กร การ disrupt อาจมีทั้งความท้าทายและโอกาสสำหรับการเติบโต การที่ธุรกิจสามารถรับมือกับการ disrupt ได้ จะทำให้สามารถสร้างนวัตกรรมที่เพิ่มคุณค่าและตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าได้ดียิ่งขึ้น หากองค์กรไม่สามารถปรับตัวได้ทันการ disrupt อาจทำให้ล้าหลังหรือสูญเสียตลาดไป
การเตรียมตัวรับมือกับการ Disrupt
- เปิดใจรับนวัตกรรม: การยอมรับและพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้องค์กรสามารถต่อสู้กับการ disrupt ได้
- พัฒนาและฝึกฝนทีมงาน: สร้างความพร้อมให้กับทีมงานในเรื่องของทักษะใหม่ ๆ ที่จำเป็นในการแข่งขันในโลกยุคดิจิทัล
- มองหาความเปลี่ยนแปลง: มองหาโอกาสในการทำลายรูปแบบเดิม ๆ และเปิดรับการเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
สรุป
การ disrupt ไม่ใช่แค่การทำลายสิ่งเก่า แต่ยังเป็นการสร้างโอกาสใหม่ ๆ ที่ทำให้เราเข้าใจถึงพลังของนวัตกรรมและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในโลกปัจจุบัน การเตรียมตัวให้พร้อมรับมือกับการ disrupt จึงเป็นสิ่งที่ทุกองค์กรควรคำนึงถึง เพื่อที่จะอยู่รอดและเติบโตในยุคของการเปลี่ยนแปลงนี้
สามารถเข้าไปดูบทความอื่นๆได้ที่ : https://rdbi.co.th/blog/
ปรึกษาหรือสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
เพจ : http://bit.ly/rdbipage
Facebook : https://www.facebook.com/RandDBI/
Line OA : @rdbi
Tel : 02-681-9700
อีเมล์ : sales@rdbi.co.th🌟
